Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), özellikle 2011’de Suriye’deki iç savaş kaynaklı insani kriz sonrasında, Suriyeli mültecilere yönelik insani yardım çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından onaylanan Birleşmiş Milletler Bölgesel Mültecilere Yardım ve Dayanıklılık Planı (UN Regional Refugee and Resilience Plan – 3RP) kapsamında insani yardım müdahalelerini geliştiren ve uygulayan UNFPA, mültecilerin ihtiyaçlarının tespiti, var olan ihtiyaçlara yönelik hizmet sunumlarının gerçekleştirilmesi ve koruma alanındaki hizmet mekanizmalarına etkili bir şekilde erişebilmeleri için faaliyetler gerçekleştirmektedir.
UNFPA, Pozitif Yaşam Derneği ve Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği ortaklığında Kilit Mülteci Nüfusunun Koruma Hizmetlerine Erişiminin Önündeki Engellerin Azaltılması amacıyla bir proje yürütülmektedir. Avrupa Komisyonu Sivil Destek ve İnsanı Yardım Birimi (ECHO) tarafından finanse edilen ve Ocak 2018 – Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülen proje kapsamında, farklı illerde kurulan hizmet birimlerinde sunulan hizmetlere ek olarak, yararlanıcıların hizmet birimleri dışındaki korunma hizmetlerine erişimlerini güçlendirmeyi hedefleyen savunuculuk çalışmaları gerçekleştirilmektedir.
DESTEK MEKANİZMALARI VE HİZMETLER
Proje kapsamında üç ana destek mekanizması yer alır; Hizmet Birimleri, Saha Çalışması ve Destek Hattı.
Hizmet Birimleri
Hizmet Birimleri, mültecilere yönelik destek faaliyetlerinin doğrudan yürütüleceği yerdir. Ankara, Denizli, Eskişehir ve İstanbul(2) olmak üzere toplam 5 tanedir. Hizmet birimlerinde bilgilendirme, farkındalık yaratma, vaka yönetimi, danışmanlık gibi çeşitli faaliyetler hem bireysel hem de gruplara yönelik olarak yürütülür. Proje kapsamındaki hizmetlerden herhangi birine ihtiyaç duyduğunuzda doğrudan Hizmet Birimlerine başvurabilirsiniz.
Saha Çalışması
Saha faaliyetleri temel olarak Hizmet Birimlerinin bulunmadığı illerde ya da Hizmet Birimlerine erişimin mümkün olmadığı bölgelerde programın amacına yönelik destek hizmetlerini sürdürebilmek için planlanmıştır.
Saha çalışanları, hedef mülteci gruba ulaşarak çalışma alanı konularında bilgilendirme, vaka tespiti ve ilgili diğer kurumlara yönlendirme yaparlar. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hakkında bilgilendirmeler, uluslararası koruma mevzuatı ve Türkiye’deki başvuru mekanizmalarına erişim ile ilgili hukuki destek, partner ve iş birliği yapılan kurumlar aracılığıyla çeşitli güçlendirme faaliyetleri, saha çalışanlarının birebir teması ile tespit edilen şiddet vakaları için vaka yönetimi ve ihtiyaç duyulan diğer konularda gerekli yönlendirmeler yapılır.
Destek Hattı
Yararlanıcılara yaygın bir şekilde ulaşmak amacıyla kurulmuştur. Destek Hattı aracılığı ile hizmet birimlerindeki hizmetler ile ilgili bilgi alabilir ve her türlü sorunuzu iletebilirsiniz. Destek hattı aracılığıyla, yürütülen destek faaliyetlerinden yararlanabilmek için gerekli bilgiyi edinebilir ve bunun yanı sıra ihtiyaç duyduğunuz konularda çeşitli kurumlara yönlendirilebilirsiniz.
7/24 faaliyet gösteren Destek Hattı’na 0850 888 0 539 numarasını arayarak ulaşabilirsiniz. Destek hattını ücretsiz bir şekilde Türkiye’nin her yerinden arayabilirsiniz.
Hizmetlerden Nasıl Yararlanabilirim?
I – Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı (CSÜS)
- Cinsel sağlık, üreme sağlığı ve genel sağlık hizmetleri hakkında bireysel bilgi alabilir ya da Hizmet Birimlerinde bu konulardaki grup farkındalık çalışmalarına(atölyeler, söyleşiler vb.) katılabilirsiniz.
- HIV/AIDS ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) konusunda Hizmet Birimleri ve Destek Hattı aracılığıyla bireysel bilgilendirme ve danışmanlık hizmeti alabilir ya da Hizmet Birimlerine gelerek grup farkındalık çalışmalarına(atölye, söyleşi vb.) katılabilirsiniz.
- HIV ve diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara yönelik test, tanı ve tedavisi için ilgili sağlık birimlerine yönlendirme desteği isteyebilirsiniz.
- Cinsiyet geçiş sürecinin sağlık boyutuna ilişkin bireysel bilgilendirme alabilir ya da grup farkındalık çalışmalarına katılabilir, ilgili sağlık birimlerine yönlendirme desteği isteyebilirsiniz.
- CSÜS ve genel sağlık hizmetlerine erişim hakkı ile ilgili grup farkındalık çalışmalarına katılabilirsiniz. İhtiyaç duyduğunuz anda bilgi isteyebilir, ihlallerle karşılaştığınızda hukuki danışmanlık ve vaka takibinin yapılmasını isteyebilirsiniz.
- CSÜS ve genel sağlık konularında bilgi, eğitim ve iletişim materyallerinden edinebilirsiniz.
- Ücretsiz olarak sağlanan kondomlardan yararlanabilirsiniz.
II – Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet (TCDŞ)
- Hizmet Birimlerine gelerek temel insan hakları, adalete erişim, şiddet ve koruma mekanizmaları ile ilgili grup farkındalık çalışmalarına katılabilir ya da bireysel bilgilendirme hizmeti alabilirsiniz.
- Şiddet, ayrımcılık ve hak ihlalleriyle ilgili bilgi materyallerinden edinebilirsiniz.
- Şiddet ve/ya ayrımcılığa maruz kaldıysanız psiko-sosyal destek alabilir, acil tıbbi destek mekanizmaları ve psikiyatrik desteğe erişim için yönlendirme isteyebilirsiniz.
- Şiddet mağduriyeti sonrası cezai ve koruma işlemleri için hukuk danışmanlığı alabilir, güvenlik ve diğer koruma mekanizmalarına erişmek için yönlendirme ve takip desteğinden yararlanabilirsiniz.
- Şiddete maruz kalmanız durumunda vaka yönetimi desteği alabilirsiniz. Vaka yönetimi, şiddet mağdurlarının beden ve ruh bütünlüğünün korunmasını temel alarak şiddet sonrası destek süreçlerinin bütüncül olarak planlanması, takibi ve sonuçlandırılmasını kapsar. Güvenlik ve koruma başvurusu için hukuki destek ve yönlendirme, tıbbı destek hizmetlerine yönlendirme ve psiko-sosyal destek danışmanlığı sağlanır.
Hizmet Birimlerine gelerek ya da doğrudan 0850 888 0 539 numaralı Destek Hattını arayarak destek isteyebilirsiniz.
III – Uluslararası Koruma Alanına Dair Özel Hususlar
- Uluslararası koruma hakkında Hizmet Birimlerindeki grup farkındalık çalışmalarına katılabilir, Danışma Hatta ile bilgi alabilir, eğitim ve bilgilendirme materyallerinden yararlanabilirsiniz.
- Kayıt, yer değiştirme, üçüncü ülke yerleştirmeleri ile ilgili Hizmet Birimleri ve Destek Hattı üzerinden bilgi alabilirsiniz.
- Kayıt, yer değiştirme, üçüncü ülke yerleştirmeleri için ilgili kurumlara (il göç idareleri, BMMYK, il emniyet müdürlükleri, STK’lar) başvuru için yönlendirme ve süreç takibi desteği isteyebilirsiniz.
- Geri gönderilme riskinizin olduğunu düşündüğünüz durumlarda ya da acil bir geri gönderilme durumunda Danışman Hattı’nı arayarak hukuki destek isteyebilirsiniz.