2003 yılında, kişisel bağlantılarla bir araya gelen birkaç HIV ile yaşayan kişi, Pozitif Yaşam Derneği’nin ilk adımlarını attı. Bu buluşmalar zamanla büyüdü; HIV alanında çalışan doktorlar, aktivistler ve UNAIDS gibi kurumlardan destekçiler sürece dahil oldu. Aynı yılın Ekim ayında kurulan “HIV POZİTİF” e-posta grubu, özellikle İstanbul dışında yaşayan HIV ile yaşayan kişiler için hızlı ve güvenli bir iletişim ağı yarattı. Bu alan, birçok kişi için ilk kez “nefes alabildikleri” bir yer haline geldi.
Zamanla, e-posta grubundaki kişiler fiziksel olarak bir araya gelmeye ve bu birlikteliği daha güçlü, sürdürülebilir bir yapıya dönüştürmeye karar verdiler. 2004 yılında hızlanan dernekleşme süreciyle birlikte tüzük yazıldı, hedefler belirlendi ve misyon netleşti. Haziran 2005’te Pozitif Yaşam Derneği, HIV ile yaşayan bireylerin temel haklarını savunmak, örgütlenerek güçlenmelerini sağlamak, bilgiye erişimlerini kolaylaştırmak ve ayrımcılıkla mücadele etmek amacıyla resmen kuruldu.
Dernek, ilk yıllarında ofis benzeri fiziksel bir mekâna dahi sahip olmadan, yalnızca gönüllülük ve dayanışmayla ayakta kaldı. HIV ile yaşayan bireyler, bu çatı altında ilk kez yan yana geldiler, hastanelere birlikte gittiler, birbirlerinin haklarını savundular. Bu görünürlük ve birlikte mücadele cesareti, HIV alanında Türkiye’de örnek bir örgütlenmenin temelini attı.
2006 yılında, derneğin kuruluşundan bir yıl sonra, Küresel Fon ve Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti arasında imzalanan protokolle HIV/AIDS Önleme ve Destek Hibe Programı hayata geçti. Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen bu program kapsamında Pozitif Yaşam Destek Merkezi kuruldu. Merkez, hem derneğin yönetim ofisi hem de HIV ile yaşayan kişilerin mahremiyet içerisinde hizmet alabildiği bir dayanışma ve güçlenme alanı hâline geldi.
2005 yılından bu yana, HIV ile yaşayan kişilerin yaşamın hiçbir alanında ayrımcılığa maruz kalmaması, sağlık hizmetlerine eşit, adil ve ücretsiz biçimde erişebilmesi ve karşılaştıkları ayrımcılıklarda yalnız olmadıklarını hissetmeleri için çalışıyoruz. Bu cesaret yolculuğu yalnızca birkaç kişinin değil; yakın çevrelerinin, hekimlerin ve aktivistlerin desteğiyle bugün on binlerce kişinin hayatına dokunan bir yapıya dönüştü.
Pozitif Yaşam Destek Merkezi olarak, HIV ile yaşayan kişilerin ve yakınlarının yaşamlarına olağan akışında devam edebilmeleri için danışmanlık hizmetleriyle yola çıktık. Yıllar içinde bu hizmetleri; test öncesi ve sonrası danışmanlık, psiko-sosyal destek, hukuki danışmanlık ve vaka yönetimiyle genişlettik. Bugün hâlâ aynı özenle danışma hattı çağrılarını yanıtlıyor, “ilk tanı” sürecinde olan danışanlarımızın yanında yer alıyor, doğru bilgi, yönlendirme ve güven hissi sağlamaya devam ediyoruz.
Geride bıraktığımız 20 yılda; kamu kurumları, yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri ve uluslararası fonlarla iş birliği yaparak alandaki boşlukları kapatmayı hedefleyen projeler yürüttük. HIV ile yaşayan kişilere destek olma motivasyonumuzu her gün canlı tuttuk.
Danışmanlık sonrası değerlendirme anketlerinde en çok vurgulanan geri bildirimler; doğru bilgiye ulaşmanın kaygıları azalttığı, hukuki danışmanlıkla kişilerin haklarını öğrenerek güçlendiği ve yalnızlık hissinin azaldığı yönünde oldu. Verdiğimiz hizmetler, HIV ile yaşayan kişilerin tedaviye başlamalarında, sosyal hayata yeniden katılmalarında ve HIV tanısıyla barışmalarında belirleyici bir rol oynadı.
Pozitif Yaşam Derneği’nin HIV alanındaki en güçlü göstergesi, bize ulaşan ve destek aldıkları süreçte kendilerini daha güvende, bilgili ve yalnız hissetmeyen danışanlarımızdır.
Yıllar içinde binlerce kişiye temas ettik. Her danışan bir hikâye bıraktı geride. Bazı sözler ise her şeyi tek başına anlatmaya yetti:
- “Tedaviye başlamamı sağlayan, hayatta kalmamı mümkün kılan şey Pozitif Yaşam oldu. Bugün, ailem gibi gördüğüm tek yer burası.”
- “Hukuki haklarımı bilmediğimi fark ettim. Tanımla barıştıkça güçlendim; haklarımı öğrendikçe kendimi savunmayı başardım.”
- “HIV hakkında konuşmaktan korkardım. Doktoruma bile soru soramazken şimdi kendi bedenim hakkında konuşabiliyorum.”
Bu cümleler, bir derneğin sunduğu hizmetin ötesinde; bir yaşam desteği, bir dayanışma zemini, bir güven hissi taşıyor.
Bugün 20 yaşındayız. Artık yalnızca bir dernek değil, bir hafızayız. Bu hafıza, binlerce sesle, binlerce yaşanmışlıkla yazıldı. Ancak, sivil toplum alanındaki finansal zorluklar ve içinde bulunduğumuz ekonomik koşullar nedeniyle bu hafızayı geleceğe taşıyabilmek adına hizmetlerimizi yeniden yapılandırmak zorunda kaldık. Bu, ses olmaya, ulaşmaya ve destek olmaya devam edebilmek için mevcut gücümüzü ve kaynaklarımızı en doğru şekilde yönlendirmek adına alınmış bir karardı.
Her ne kadar zor zamanlardan geçiyor olsak da; bugün yine HIV ile yaşayan herkes için eşit bir dünya hedefiyle, Pozitif Yaşam olarak 2005’ten bu yana bu mücadelenin tam kalbindeyiz. Bugün ve yarın, bu yolculukta yine hep birlikte olacağız.
🎉 20. Yılımız Kutlu Olsun!
Pozitif Yaşam Derneği