Skip to content Skip to footer

HIV enfeksiyonu, kişilerin evlenmesinin önünde bir engel değildir. Evlenmeye engel hastalıkların belirtildiği Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nda, evlenmeye engel sağlık durumları arasında HIV enfeksiyonu yer almamaktadır. Türkiye’de anlamlı sayıda kişi evlilik öncesi muayene sırasında yapılan HIV testi ile tanı almaktadır. Bu bağlamda kişinin tedaviye erişimi ve sağlığının korunması için etkili bir araç olan evlilik öncesi muayenede HIV testi, danışmanlık verilerek ve kişinin rızası olması durumunda uygulanabilir. 

Evlilik öncesi muayenede HIV tanısı aldıysanız, raporu almak için başvurduğunuz merkeze eş adayınızla birlikte gitmeniz ve durumu izah etmeniz gerekmektedir. Eş adayınızdan sağlık durumunuzu bildiğine ve evlenmeyi kendi rızasıyla kabul ettiğine dair alınan onam sonrasında HIV enfeksiyonuna yer verilmeyen sağlık raporunuz hekiminiz tarafından hazırlanacaktır. Eğer hekiminiz sağlık raporunu hazırlamayı veya içeriğine HIV enfeksiyonu ibaresini yazmamayı kabul etmiyorsa derneğimizi ya da doğrudan bulunduğunuz ildeki Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğünü arayarak destek alabilirsiniz. Hekiminizin raporu hazırlamamak gibi bir hakkı bulunmamaktadır.

Evlilik içerisinde HIV tanısı aldıysanız, önce kendiniz bilgilenerek eşinizle enfeksiyonunuzu paylaşmanız gerekmektedir. Ancak sizin onamınız olmaksızın hekim tarafından HIV tanısı aldığınız bilgisinin eşiniz/partneriniz ile paylaşılması başta Anayasa kapsamında düzenlenmiş olan özel hayat ve kişisel veri kavramlarını zedelemektedir. Sağlık mevzuatı anlamında Hasta Hakları Yönetmeliği’ne baktığımızda düzenlenmiş olan mahremiyet ilkesine göre ise, bilgilerin gizli tutulması ve yine bilgi vermenin usulü gereği hastanın rızası olmaksızın bilgilerinin paylaşılmaması gerekir. Bu durum aynı zamanda Türk Ceza Kanunu’nun 136. Maddesi kapsamında suç olarak da düzenlenmiş durumdadır. 

Tanı öncesinde eşinizle korunmasız cinsel ilişkiye girdiyseniz son cinsel ilişkinizden sonra uygun tarihlerde eşinizde de HIV taraması yapılmalıdır. Korunmasız cinsel ilişkiye girmenize rağmen eşiniz enfekte olmamış olabilir. İlk şüpheli sonucu aldıktan sonra eşinizle yaşayacağınız tüm cinsel ilişkilerde mutlaka korunmalısınız. 

Eğer partneriniz kadın ise ve tanı aldığınızda eşiniz emzirme dönemindeyse, doğumdan sonra korunmasız cinsel ilişkiniz olduysa hekiminizle görüşüp viral yük testi yaptırabilirsiniz. Eşinizin pozitif olması halinde hekiminiz emzirmeyi derhal keserek bebeğinize önleyici tedavi başlamak isteyebilir. Bu sırada tanı sonrası travma yaşıyor olabilir ve zor günler geçiriyor olabilirsiniz. Bununla birlikte evlilik ilişkisinde tanı alan eşinizin de benzer bir travma yaşadığını ve desteğe ihtiyacı olduğunu unutmayın. Kendinizle birlikte eşinizin de bilgilenmesi için hekiminiz ve derneğimizle iletişime geçmeniz ikiniz için de faydalı olacaktır.

Evlilik içinde enfeksiyonunuzu öğrendikten sonra tüm destek ve bilgilendirmelere rağmen eşiniz evliliği bitirmek isteyebilir. Bu durumda HIV enfeksiyonu başlı başına ayrılık gerekçesi sayılamaz. Evlilik dışı bir cinsel ilişkiden enfekte olmanız durumunda eşiniz sadece “evlilik dışı ilişki” gerekçesiyle boşanma davası açabilir. Mahkemeye enfeksiyonunuzun konu olması halinde hakimden Anayasa Mahkemesinin ilgili kararını emsal göstererek yargılamanın 3. kişilere kapalı yapılmasını talep edebilirsiniz.

Son olarak bu bölümü okuyan HIV ile yaşamayan sevgili, nişanlı ve eşler için belirtmek isteriz ki eşinizin sağlık durumuna yönelik öğrenmiş olduğunuz bilginin belirsizliği ve kaygısı içinde olduğunuzu biliyoruz. Lütfen şimdi derin bir nefes alın, sakinleşin. Partnerinizin, sizin desteğinize hiç olmadığı kadar ihtiyacı var. Hayalini kurduğunuz huzurlu ve mutlu geleceğe gölge düşürecek kadar güçlü bir virüs değildir HIV. Partneriniz tedavi olarak eskisi gibi sağlıklı bir birey ve eş olmaya devam edecek. 

HIV her ne kadar cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olsa da cinselliği yaşamaya engel olan bir enfeksiyon değildir. Kişilerin evlenme hakları baki kaldığı gibi üreme ve çocuk sahibi olma hakları da vardır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken birkaç tıbbi konu bulunmaktadır. Çocuk sahibi olmaya yönelik detaylı bilgi Çocuk Sahibi Olmak bölümünde anlatılmıştır.